Daha sonra "Bütün bedeni saran felce dönüşür mü?" diye bunalım yaratan bir durum.
Doğruları öğrenelim. Korkuları azaltalım. Felcin en önemli nedenlerinden biri dert etmek, evhamlanmak, sıkılmak, korkmaktır. Unutmamak lazım.
Sevgili Ferdi Tayfur nedeniyle yeniden gündeme gelen bu hastalığı biraz yakından tanıyalım. "Fasiyal palsi" de denir. Yüz kaslarını etkiler.
Ani gelişen bir yüz zaafıdır.
Beyinde "kafa çifti" diye adlandırılan çift sinirlerin 7.'sidir.
Latince olarak "Nervus Facialis" diye isimlendirilir.
Beyinden gelen yüz hareketleri yapma emri 7. sinir tarafından kaslara iletililir. Oluşan engellemeler bu hareketlerin yapılamamasına neden olur. Engeller çeşitli nedenlerle olabilir. Bunlar arasında Bell's palsi, Ramsay-Hunt sendromu, orta kulak iltihapları, sistemik hastalıklar, tümörel hastalıklar, travmalar ve ameliyatlar bulunmaktadır. Fasial sinirin paralizilerinin (felç) en sık rastlanan nedeni Bell's palsidir. Her yaşta görülebilmektedir. Kadın ve erkekleri eşit derecede etkiler. Yılın her zamanı görülebilir.
A) Bell's Palsinin Özellikleri
Yüz felci ilerleyici bir hastalıktır ve maksimum şiddetine birkaç saat ya da günde gelir. Sıklıkla soğuk ve rüzgar sonrasında gelişen bir hastalıktır. 1-2 gün öncesinde kulak arkasında ağrı oluşur. Zeminde 7. kafa çifti sinir olan Nervus Facialis'in ödemi yatar ve sinir şişmiştir. Yüzün bir tarafında yüz ifadesinin tüm kasları güçsüzleşir.
Tamamen etkisiz olabilir. Sağlam tarafın kasları gerildiğinden yüz kayar. Yani kayan taraf sağlamdır. Diğer taraf etkilenmiş olan kısımdır. Mimik hareketleri istendiği gibi yapılamaz. Göz kapakları kapanamaz, dudak kenarı düşer ve alın da kırıştırılamaz.
Hastada herhangi bir duyusal kayıp olmamasına rağmen hissizlik belirebilir. Bazı hallerde tat alma kaybı; sese hassasiyet oluşabilir.
İstemsiz gözyaşı (timsah gözyaşları), Bell fenomeni (göz kapatmaya çalışırken göz küresinin yukarı kayması), göz kapatamamaya bağlı korneada tahriş görülür.
Felçli tarafta yiyecek ve içeceklerin dışarı düşmesi de görülmektedir.
B) Tedavi:
Hastaların yüzde 80 gibi bir oranı 2-3 haftada iyileşir. Bunlar haricinde yüzde 10'luk kısmın iyileşmesi bir yıla kadar sürebilirken yüzde 10'luk kısım ise iyileşemez.
Tedaviye en kısa sürede başlanması iyileşmeyi hızlandırır. Bell's palside ilaç tedavisi uygulanır.
Hastanın başka hastalıkları da varsa bunlar da gözönüne alınmalıdır. Göz kapakları kapanacak şekilde göz ve göz damarlarının korunması gerekir.
Bunlara ek olarak yüz kasları üzerine masaj yapılması, sıcak uygulamaları, yüz kaslarını hareket ettirmek için sakız çiğnenmesi yararlı olabilir.
Ameliyat da yapılabilmektedir ancak buna durum değerlendirilmesinden sonra karar verilmelidir. Göz kapatabilme ve tat alma duyusunun başlaması seyre dair iyi birer işarettir.
Yani geçmeyen tam bir felç değildir. Sevgili Ferdi Tayfur iyileşebilecek ve hayata kaldığı yerden devam edebilecek. Yeter ki doktorlarını dinlesin.
