Zamanı bükme sanatı:
Borç tarihini sorarsınız:
- Abi haftaya kesin kapatıyorum.
Bu cümle, takvimde asla gelmeyecek bir haftayı işaret eder. Borcuna sadık olmayanlar için zaman lineer değildir; onlar kendi takvimlerini yaşar: milattan önce "borç isteme günü" ve milattan sonra "borç hatırlatma mesajı dönemi".
Bahane üretim fabrikası:
NASA roket yapar, onlar bahane.
"Abi geçen gün elektrikler kesildi, para çekemedim." "Kartım kopyalanmış, şikayet ettim, hâlâ çözülmedi." "Aslında dün verecektim ama dolunay vardı, uğursuz olur dedim." Bir gün hepsini bir kitapta toplasak, Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday olur.
Dostluğu test etme metodu:
"Borç verirken insanın gerçek arkadaşlarını tanıdığı" klişesini onlar yaşatır. Çünkü onların gözünde, borç vermek dostluğun değil saflığın ispatıdır. Siz parayı verirsiniz, onlar "deney hayvanı" gibi size bakar. Sonra not alırsınız:
"Arkadaş değil, finansal risk."
Ekonomiye katkıları(!):
Aslında farkında olmadan ekonomiye büyük hizmet ederler:
İcra daireleri kapanmaz.
WhatsApp'ta "Abi hâlâ yatırmadınız mı?" mesajları sayesinde iletişim canlanır.
Borç isteyenin karşısında borç vermeyen yeni bir karakter doğar: "Bankacılık sistemine gönüllü direnişçi."
Borç ödememe türleri:
Borcuna sadık olmayanlar tek tip değildir. İşte kısa bir katalog:
Hayalet tip: Borç aldıktan sonra ortadan kaybolur.
Yalnızca düğünlerde ortaya çıkar.
Erişim engelleyici: Sizi tüm sosyal medyadan engeller ama Story'lerinde hâlâ kebap yer.
Sonsuz taksitçi: "Azar azar veriyorum" der, on yıl sonra hâlâ 27 TL borcu kalır.
Felsefeci: "Borç aslında kime borç, para dediğin nedir?" diyerek olayı metafiziğe taşır.
Kardeşimci: Sürekli "kardeşim" diyerek samimiyeti artırır, parayı geri ödemeyerek samimiyetin derecesini test eder.
Onların gözüyle siz:
Siz onları "borcunu ödemeyen" olarak görürsünüz ama onların dünyasında siz "sıfır faizli, ömür boyu açık banka şubesi"siniz.
Yani aslında bir prestij kaynağısınız. Çünkü "Ahmet bana para verdi" cümlesi mahallede CV'ye yazılacak kadar önemlidir.
Sonuç:
Borcuna sadık olmayanlar olmasa hayat sıkıcı olurdu.
Çünkü onlar sadece paranızı değil, sabır limitinizi de test eder. Onlara kızmayın; sonuçta her toplumun birkaç tane "yerli Joker"e ihtiyacı vardır. Yalnız tek dikkat etmeniz gereken şey şudur:
Onlara borç verirken aslında sadece parayı değil, sinir sisteminizi de peşinat olarak yatırıyorsunuz.