KEMİKLERE ETKİ
D vitaminin, kemiklere bilinen katkıları dışında, anti-enflamatuar ve bağışıklık sistemi üzerine olan etkileri de hayli önem taşıyor. Yapılan çalışmalarda; vitamin D eksikliğinde ortaya çıkan kemik metabolizması hastalıkları buzdağının sadece görünen yüzü olduğunu ortaya koymuştur.
HER YERDEN VURUYOR
Asıl görünmeyen tarafta; kanser, Multiple Sklerozis (MS), diyabet, enfeksiyonlar (grip, verem), kalp hastalıkları, periferal damar hastalıkları ve bağışıklık sistemi hastalıkları gibi önemli hastalıklarda rol oynadığı görülmüştür.
EN UCUZ KAYNAK
İnsanların kendi D vitamini ihtiyaçlarını karşılamak için ya yeterli bir süre için güneşe maruz kalarak D vitamini üretmeleri ya da sindirim yolu ile D vitamini almaları gerekir. Güneş, yüzyıllardır en bol ve en ucuz D vitamini kaynağıdır. D3 vitaminini, ultraviyole (UVB) ışınlarının yolu ile deri üretilebilir. UVB ışınları, gelen güneş ışınları içinde sadece yüzde 0,1'lik bir kısmı oluşturur. UVB ışınlarının yaratacağı etkide; yaşadığımız enlem, cilde geliş açısı, havanın bulutlu ya da açık olması, cam veya perde arkasında olmak gibi birçok faktör rol oynar.
FAZLASI DA ZARARLI
Güneşten yeterince faydalanamıyor ve düzenli yağlı balıkları tüketmiyorsanız yılda 2 kez kış ve yaz mevsimi bitiminde D vitamini düzeyine baktırmalısınız. Ancak bu vitaminin fazlasının da zararlı olduğunu unutmayın. Fazlası, idrarda aşırı kalsiyum atılması, böbrek taşı oluşumu, kas güçsüzlüğü, halsizlik, depresyon, ülser, iştahsızlık, bulantı kusma, kabızlık, kalp ritim bozukluklarına neden olabilir.
YAĞLI BALIK YİYİN
ÇOK az gıda maddesi D vitamini içerir. Bunlar da ya D2 ya da D3 vitamini şeklindedir. Vitamin D3, güneşe maruz kalma ile deride üretilen D vitamini ile aynı yapıdadır. Yağlı balıklar (somon, tuna. uskumru) ve balık karaciğeri en iyi besinsel vitamin D kaynaklarıdır. Sığır karaciğeri, peynir ve yumurta sarısında da az miktarda D vitamini bulunur.
GÖLGENİZİN UZUNLUĞUNA BAKIN!
Güneşlenme konusunda yapılan son çalışmalar; tüm yaş gruplarında, haftada en az iki kere öğlen saatlerinde kollar açık şekilde 30 dakika güneşlenmenin, D vitamini sentezi için en uygun güneşlenme şekli olduğunu göstermiştir. Mayo ile yine öğlen saatlerinde 20 dakika da uygun bir güneşlenme süresidir. Güneşlenirken, gölgenizin uzunluğu boyunuzdan fazla ise D vitamini sentezlemediğinizi unutmayınHANGİ DURUMDA ÖLÇÜM YAPTIRMALI?
Koyu ciltliyseniz Aşırı kilonuz varsa (Beden Kitle İndeksiniz 25 kg/metrekarenin üzerindeyse) Sebebi açıklanamayan kas ve/veya kemik ağrıları çekiyorsanız (genellikle kronik yorgunluk sendromu diye hatalı bir tanı da alabilirsiniz) Nedensiz depresif tablonuz, açıklanamayan bağırsak şikayetleriniz varsa Katı vegan diyet uyguluyorsanız 50 yaş ve üzerindekiler, 11 yaş ve altındaki çocuklar Güneşten kaçan bir yaşam tarzınız varsa; mutlaka D vitamini eksikliğinden şüphelenmeli ve kontrollerinizi yaptırmalısınız.SICAK DUŞ-SABUN FAYDASINI UNUTUN
Uygun güneşlenildiğinde, ciltte sentezlenen kolekalsiferol, yağ bezlerinin salgıları ile cildin yüzeyine doğru çıkar ve 48 saat içinde emilerek kana geçer. Emilmeden sabunla yıkanıp vücuttan uzaklaştırıldığında D vitamini sentezi olmaz. Sıcak su da deri yağlarını yok eder. Güneşlendikten sonra özellikle yüz, kol, omuz ve bacak gibi güneş gören bölgeleri sabunlamayın, ılık suyla duş alın.
KOYU TENLİLERDE EKSİK ÇIKIYOR!
Güneşlenmede ten rengi önemli. Koyu tenlilerde UVB ışınları ciltten kırılarak yansıdığı için daha uzun süre güneşlenmeleri gerekir. Pigment tabakası kalın olan siyahi ırktakiler, aynı miktardaki D vitaminini sentezleyebilmek için beyaz ırka göre 4-5 kez daha fazla güneşte kalmak zorundadır. Ülkemizde, Güney sahillerimizde sadece güneş ışığı ile yeterli düzeyde D vitamini sentezi yapıldığı bilinmelidir.
