Kimler oruç tutmamalı?
Şeker hastaları, dirençli hipertansiyon hastaları, kronik böbrek yetersizliği olan hastalar, kalp yetersizliği olan hastalar, nörolojik hastalığı olan hastalar, kanser tedavisi gören hastalar, ülseri olan ve kanama geçiren hastalar, çocuk, hamile ve emziren kadınların oruç tutmaları sakıncalı olabilir.
Kan şekeri düşüklüğü beyinde ciddi hasar yaratabilir...
Şeker hastalığı son derece yaygın bir hastalıktır. Oruç tutulup tutulamayacağı şeker hastalığının derecesine, vücutta yol açtığı komplikasyonlara göre değişir. Bilindiği gibi şeker hastaları kısa ve uzun etkili olmak üzere insülin tedavisi; ağızdan alınan diyabetik ilaçları kullanan hastalardır. Bu ilaçlar genellikle günde 3-4 kez uygulanmaktadır. İlaç kullanımı esnasında belirli zamanlarda kan şekeri düşebildiği için bu dönemlerde hastaların beslenmeleri gerekmektedir. Kan şekeri düşüklüğü ciddi bir durumdur ve beyin hasarı yaratabilir. Diyabetik hastalardan ancak diyet ve tek doz ilaç kullanarak şekerini düzenleyenler oruç tutabilir.
Dirençli hipertansiyonu olan hastalar dikkat!
Hipertansiyon çok yaygın bir hastalıktır ve toplumun yüzde 20-30'u hipertansiftir (tansiyonu yüksek olan kişi). Hipertansiyon, dünyada en çok ölüme yol açan önlenebilir bir hastalıktır. Dirençli hipertansif hastalar günde 3-4 kez, 3-4 değişik ilaç alan hastalardır. Bu hastalarda oruç tutmaya bağlı kan şekeri düşmesi hipertansiyonu daha da tetikleyebilir; hipertansiyon krizine yol açabilir. Hipertansiyon hastaları susuz kalmamaya dikkat etmelidir. Susuzluğa bağlı kanlarında adrenalin, noradrenalin, kortizol gibi hormonların seviyeleri yükselirse kriz yaşanır. Dirençli hipertansiyonu olan oruç tutmamalı. 1-2 ilaç kullanarak tansiyonu kontrol altına alınmış hastalar doktorlarına danışarak oruç tutabilirler.
Ülseri olan veya daha önce kanama geçirenler oruç tutabilirler mi?
Aktif ülser hastalığı olan kişilerin uzun süre aç kalmaları sakıncalı olabilir. Açlıkta mide ağrısı olanlar veya gece mide ağrısı ile uyananlarda aktif ülser olasılığı yüksektir. Ayrıca iftar ve sahurda fazla yağlı yemekler, kızartmalar yiyenlerde reflü olasılığı fazladır. Reflü nedeni ile yemek borusunda ülserasyonlar ortaya çıkabilir. Bu tür hastaların doktorlarına danışarak oruç tutup tutmamaya karar vermeleri uygun olur.
Böbrek yetersizliği son derece hassastır
Diyalize giren böbrek hastalarının oruç tutmaları sakıncalıdır. Diyalize gerek olmadan hayatlarını devam ettirebilen böbrek hastaları susuzluğa ve kan şekeri düşüklüğüne son derece hassastırlar. Vücut susuz kalır ve bol miktarda sıvı kaybedilirse böbrek yetersizliği diyaliz aşamasına gelebilir. Bu tür hastaların da oruç tutması sakıncalıdır.
Alzheimer'dan koruyor
Oruçla birlikte beyin hücrelerinde nörotrofik faktörler denilen (BDNF) kimyasal maddeler artar. Bu nedenle beyin hücreleri yenilenir. Beyin hücrelerinde bulunan mitokondri adı verilen enerji santrallerinin sayı ve kapasiteleri artar. Bunama ve Parkinson gibi hastalıklara karşı koruyucu etki ortaya çıkar.
ÖRNEK İFTAR MÖNÜSÜ
Bir su bardağı su ve en fazla 2 adet hurma Terbiyeli sebze çorbası Zeytinyağlı taze fasulye Et yemeği/etli sebze yemeği Yoğurtlu semizotu salatası Cevizli güllaç
ÖRNEK SAHUR MÖNÜSÜ
Sebze çorbası (mercimek, mantar vb.) 2 adet organik haşlanmış yumurta, en az 10 adet zeytin Bir dilim tuzsuz peynir, bol yeşillik Bir dilim tam tahıllı ekmek Izgara sebze/ az yağlı sebze yemeği Bir porsiyon köfte Bir avuç kuruyemiş Kefir
YARIN: ORUÇ TUTMAK KİLO ALDIRIR MI?
HAZIRLAYAN: HÜLYA BALCI
