Tereyağı-kızartma sağlıksız yaşlanma

Uzun ve sağlıklı hayatın sırrı doğru beslenmekten geçiyor. Prof. Dr. Arıoğul, ‘Kızartmalardan, barbeküden ve tereyağından uzak durun’ çağrısı yapıyor.

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 23 Mart 2017 Güncelleme 23 Mart 2017, 00:00
Tereyağı-kızartma sağlıksız yaşlanma

İÇİNDEKİLER

Yediğimiz içtiğimiz her şey yaşam süremizi belirliyor. Dahiliye ve Geriatri Uzmanı Prof. Dr. Servet Arıoğul, sağlıklı yaşlanmak isteyenlere çok özel önerilerde bulunuyor:

BELİNİZİ ÖLÇÜN
VÜCUT kitle indeksinizi (vücut ağırlığınız/boy'un karesi) 19-25 aralığında tutun. Ne zayıf, ne kilolu, ne de obez olun. Bel çevresinin erkeklerde 102, kadınlarda 88 santimetreyi geçmemesi gerektiğini unutmayın.

ŞEKERDEN, un ve unlu mamullerden uzak durun. Fruktoz içeren ve erken doyma hissi uyandıran gıdalardan uzak durun.

Katı yağlardan, özellikle hayvansal yağlardan (tereyağı, kuyruk yağı, iç yağı vb.) uzak durun.

SIVI yağları özellikle zeytinyağını tercih edin. Kalp-damar sağlığını koruyan, tansiyonu düşüren, kanserden koruyan zeytinyağının 1 kaşığının 120 kalori olduğunu ve ideal miktarın günde 2-3 kaşık olduğunu da unutmayın.

KIZARTMALARDAN olabildiğince, barbeküden kesinlikle kaçının.

KIZARTMALARDA katı yağ değil, ay çiçeği, mısırözü gibi sıvı yağları kullanın. Haftada 2-3 kez yağlı balık yiyin. Hazırlanma şekli olarak ızgara veya buğulamayı tercih edin.

HER gün sebze-meyve tüketin. Ancak sebzelerin fazla pişirme sırasında vitamin ve mineral içeriklerinin yüzde 90'ını kaybettiklerini bilerek kısa süreli pişirmeyi veya çiğ halini tercih edin.

BEYAZ ekmek yerine tam tahıl ekmek tüketin. Bir öğünde mümkün ise 1 dilim yiyin. Ekmekle doymaya çalışmayın. Aksi takdirde kilo alır, metabolik sendrom riskinizi de arttırırsınız.

2 LİTRE SU İÇİN
SALAM ve sucuk gibi işlenmiş etlerden olabildiğince uzak durun.

GÜNLÜK protein alımının kişinin kilosu başına 1.5-2 gram olması yeterlidir. Basit bir hesapla 70 kilo olan bir kişinin günde 110-140 gram protein alması uygun olur (bir köfte ortalama 20 gram, 1 yumurta 6.3 gram protein içerir).

PROTEİN alımının sadece et, yumurta, süt ve ürünleri ile değil de fasulye, nohut, mercimek gibi baklagillerle de bir ölçüde sağlanabileceği, fakat hayvansal kaynaklı proteinin yerine tam geçemeyeceğini bilin.

GÜNLÜK su alımı 2 litreden az olmamalıdır. Eğer ölçümden tereddüt ediliyor ise idrar rengine bakılmalı, saman renginde ise yeterli, koyu renkte ise yetersiz sıvı alındığı anlaşılmalıdır. Böbrek taşı var ise veya düşürülmüş ise, hava sıcaksa, ishal varsa, alınacak su miktarı arttırılmalıdır.

KAFA TRAVMASI ALZHEİMER NEDENİ
Kadınlarda D vitamini düşüklüğünün ve kalsiyum yetersizliğinin osteoporoz (kemik erimesi) riskini arttıracağına dikkat çeken Prof. Dr. Servet Arıoğul, şöyle devam etti: "Kafa travmasının en sık nedeni olan düşmelerden olabildiğince uzak tutacak önlemler alın, kafa travmasının Alzheimer nedenlerinden birisi olduğu bilin. Sosyal olun. Eve kapanma yerine sosyal birliktelikler tercih edilmeli. Yoga, meditasyon, evcil hayvan beslemenin yararını unutmayın. Sürekli bulmaca çözün. Biliniyor ise satranç gibi zihin çalıştırıcı oyunları tercih edin. B12 vitamin düşüklüğüne karşı gerekirse ilaç kullanın."

DÜZENLİ EGZERSİZ ALIŞKANLIĞI KAZANIN
Sağlıklı yaş almak için düzenli ve ağır olmayan egzersizin alışkanlık haline getirilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Servet Arıoğul, haftada 5'er kez 30'ar dakika orta tempoda yürümenin yetrli olduğunu belirtti. 30 dakikalık bir yürüyüşün ancak 100 kalori verdireceğini, ağır egzersizlerin serbest radikalleri arttırdığını ve sonuçta zararlı olduğunu anlatan Prof. Dr. Arıoğul, şu uyarılarda bulundu: "Bu bağlamda kirli çevre, egzoz gazları, kimyasal etki, güneşe aşırı maruziyet, katkı maddeli gıdaların da serbest radikalleri arttırdığı; sonuçta yaşlanmanın hızlanacağı ve kanser riskinin artacağını hatırlayın. Dışarıdan hiç tuz katılmaması halinde dahi alınan besinlerden günde 4 gr. tuz alınacağı, günlük ideal alım limitinin 6 gr. olduğunu unutmayın.

RUHSAL YÖNDEN KENDİNİZİ HAZIRLAYIN
DIŞA dönük, sorunları paylaşan, karşısındakini öfke ile değil empati ile dinleyebilen bir yaklaşımı alışkanlık haline getirin. Depresyon durumunda hekime başvurmaktan, gerekiyorsa verilecek ilacı almaktan kaçınmayın. Depresyonun Alzheimer'in nedenlerinden birisi olduğunu bilin. Yaşlılığa ruhsal yönden de hazırlanın."