Doğal olarak, özellikle de ölü ve yaralı sayısı fazla olanlar.
13 Mayıs'ta Anneler Günü için düzenlenen bir gezide Marmaris yakınlarında yaşanan kazada 24 kişinin ölmesi, kazadan sonra yapılan "Fren patladı" açıklamaları hâlâ bu konudaki yanlış bilgileri ve kabahati üzerimizden atma gayretini ortaya koyuyor. Öncelikle ticari araç sürücülerinin ve sahiplerinin fren sistemleri ve fren kullanımı konusunda bilinçlendirilmesi gerekiyor.
Birçok ticari araç sürücüsü, kaza sonrası "Fren patladı" deyip, bilinçli ya da bilinçsiz olarak yaptığı hatayı örtmeye çalışıyor.
Fren sistemleri çift devrelidir ve devrelerden biri arıza yaparsa diğeri çalışmaya yani aracı durdurmaya yetecek performansı göstermeye devam eder.
Ayrıca el freni de her iki devrede sorun çıktığında yavaşlamak için kullanılabilir. Bunun dışında ağır ticari araçlarda, tabii 30-40 yıllık olanları söylemiyorum, retarder adı verilen ve aktarma organları üzerinden aracı yavaşlatan bir sistem daha var.
Peki, sürücünün bahsettiği "fren patlaması" nedir?
Özellikle istiab haddinden daha fazla yüklenmiş ticari araçlarda, uzun yokuş inişlerde frenin fazla kullanılması sonucu balataların aşırı ısınmasıyla birlikte durdurma gücü çok zayıflar. Ya da yokuş aşağı hızlı inilmesi sırasında fren sisteminin yetersiz kalması da söz konusu olur. Tabii bir de bakımsızlık durumu var. Balataların bitmesi, disk ya da kampanaları olması gerekenden daha az et kalınlığına sahip olması, bu parçaların yüzeylerin camlaşması, fren ayarlarının ve sistem bakımlarının yapılmaması olarak sıralayabiliriz. Tüm bunların sonucunda sürücünün yaşadığı şey frenin tutmamasıdır.
Eğer ticari araç sahipleri frenlerinin bakımlarını zamanında ve doğru parçalar kullanarak yaptırmazsa, sürücüler, fren sistemini nasıl verimli ve güvenli kullanacaklarını öğrenmezse, maalesef bu tip kaza haberlerini sıkça duymaya devam ederiz…
HALİT BOLKAN
