Mehmet Çetingüleç

MEHMET ÇETİNGÜLEÇ

Tarihi 17 Temmuz 2013

25 bin sayfadan 48 madde çıkmaz mı?

Güçlü bir devlet için güçlü bireyler gerekir.
Bireyin gücü ise ona sağlanan haklarla ölçülür.
Eşitlikle, adaletle, özgürlükle.
TBMM Başkanı Cemil Çiçek, sivil bir anayasa hazırlanmasını kendine misyon edinmiş durumda.
İki dönemdir çırpınıp duruyor.
Yasaklardan güç alan, korkak bir anayasa değil, demokrasiden, hukuktan, kişi hak ve özgürlüklerinden beslenen, kucaklayıcı bir anayasa için.
Yaklaşık 3 yıldır sivil toplum kuruluşlarıyla, meslek örgütleriyle, sendikalarla, vatandaşlarla görüşülerek toplam 25 bin sayfalık bir metin oluşturuldu.
Herkes ne istediğini söyledi.
Ama 25 bin sayfadan 48 madde dahi çıkaramıyoruz.
***

1980 darbesinin üzerinden 33 yıl geçti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi 33 yıldır sivil bir anayasa yapamıyor.
Yürürlükteki anayasa 1982 yılında darbeciler tarafından hazırlattırılmıştı.
Eğer bu Meclis de değişiklik yapamazsa, bundan sonra yeni anayasa hazırlamak mümkün değil.
Çünkü TSK İç Hizmet Kanunu'nun 35. Maddesi değişti.
Artık darbe yapıp anayasa hazırlayacak asker olmayacak.
***

Gölgemizden korkup anayasaya, yasalara yerleştirdiğimiz yasaklarla zırh oluşturmaya çalışıyoruz.
Ama yine de huzur bulamıyoruz.
İngilizlerin anayasası yok, "ahlak" ve "etik"le hallediyorlar.
Fransa-İspanya sınırında yaklaşık 3 milyon Basklının yaşadığı bölge var.
İki ülke uzun yıllardır bölünme tehdidiyle mücadele ediyor.
Ama bakın Fransız Anayasasının ilk 3 maddesinde ne yazıyor:
***

Madde 1:
Fransa bölünmez, laik, demokratik, sosyal bir Cumhuriyettir. Köken, ırk veya din ayrımı yapmaksızın, tüm vatandaşların yasa önünde eşitliğini garanti eder. Her inanca saygılıdır. İdari yapısı yerinden yönetim esasına dayanır.
Kadınlar ve erkeklerin seçimle gelinen görev ve mevkilerin yanı sıra mesleki konumlara ve sosyal sorumluluklara eşit şekilde erişebilmeleri kanunla teşvik edilir.
Madde 2:
Cumhuriyetin dili Fransızca'dır.
Ulusal simge mavi, beyaz ve kırmızı renklerden oluşan üç renkli bayraktır.
Ulusal Marş Marsillaise'dir.
Cumhuriyetin veciz ifadesi "Özgürlük, Eşitlik, Kardeşliktir."
Cumhuriyetin ilkesi; "Halkın, halk tarafından ve halk için yönetimidir."
Madde 3:
Ulusal egemenlik halka aittir, bunu temsilcileri aracılığıyla ve halkoylaması yoluyla kullanır.
Halkın hiçbir kesimi veya hiçbir fert egemenliğin kullanılmasını kendisine mal edemez.
Anayasada öngörülen koşullar dahilinde, seçimler tek dereceli veya iki dereceli olabilir. Fakat daima genel, eşit ve gizlidir.
Yasanın belirlediği koşullar çerçevesinde, reşit olan, medeni ve siyasal haklarını kullanabilen kadın-erkek her Fransız vatandaşı seçmendir.
***

Bireylerin özgürlüğü, eşitliği, kardeşliği üzerine kurulu bir anayasa.
Bunu yapmanın ne sakıncası var?