Mehmet Çetingüleç

MEHMET ÇETİNGÜLEÇ

Tarihi 5 Şubat 2011

İsrail ne yapmalı?

Mısır' daki olaylar en fazla İsrail'i kaygılandırıyor.
Çünkü Mübarek'ten sonra nasıl bir yönetim oluşacağı belli değil.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu her yarım saatte bir brifing alarak gelişmeleri yakından izlediğini açıkladı.
Netanyahu kaygısını "Böyle bir kaos ortamında örgütlü bir İslamcı grup devleti ele geçirebilir" diyerek dile getiriyor.
Dün İran'ın Ruhani lideri Hamaney'in eylemleri "İslami kurtuluş hareketi" diye nitelemesi, İsrail'deki kaygıyı "panik" noktasına taşıyabilir.
***

Neden mi?
Çünkü 1979 yılında İsrail'le Mısır arasında imzalanan Barış Anlaşması iki ülke arasındaki savaş halini ortadan kaldırırken, İsrail'in bölgede güçlenmesini sağladı.
Bu anlaşmayı Enver Sedat imzalamıştı ama Hüsnü Mübarek'in 30 yılı aşan iktidarı döneminde de anlaşma yürürlükte kaldı.
Şimdi gelecek yeni yönetimin anlaşmayı iptal etme olasılığı var.
***

Eğer İsrail'le Mısır arasında "barış" dönemi sona ererse, bölgede tüm dengeler bozulabilir.
Çünkü İsrail'in son dönemde Gazze'de yaptıkları tüm dünyada ve özellikle Arap ülkeleri arasında büyük tepki uyandırmış durumda.
Suriye ve İran, İsrail'le zaten örtülü bir savaş halinde.
Nüfusunun önemli bir kısmı Filistinli olan Ürdün'ün durumu da farklı değil.
Mavi Marmara saldırısından sonra İsrail-
Türkiye ilişkileri en kötü dönemini yaşıyor.
Böyle bir süreçte, İsrail'in ve ABD'nin Arap dünyasındaki en büyük müttefikini kaybetmesi, hesaplanamaz sonuçlar doğurabilir...
***

ABD, Mısır halkının iradesini göz önünde bulundurarak Mübarek'i gözden çıkardı.
Bir an önce gitmesini istiyor ve oluşabilecek yeni yönetimle ilgili kurgulama yapıyor.
Mısır ordusunun ABD yönetimiyle bağlantı içerisinde olduğu bilinen bir gerçek.
Ancak, ABD yönetimi "kontrollü değişim"i sağlamaya çalışırken İsrail'in de bölge politikasını kökten değiştirmesi gerekiyor.
***

Atılacak ilk somut adım Gazze'de yumuşamayı sağlamak olabilir.
Zaten Avrupa'nın uyarısı da bu yönde.
Geçen hafta Kudüs'ü ziyaret eden Almanya Başbakanı Merkel, Mısır'daki olayların İsrail-Filistin barışını daha acil hale getirdiğini söylemişti.
İsrail yönetimi, Merkel'in uyarısına kulak verip "sertlik yanlısı" politikasını süratle değiştirmek zorunda.
Aksi halde ne mi olur?
Ortadoğu'da 1948 Arap-İsrail savaşı noktasına doğru hızlı bir dönüş yaşanabilir. "O kadarı da olmaz" demeyin.
Türkiye gibi güçlü bir "dost"u kaybetmeyi başaran bir ülke "akıl tutulması" ile her türlü felakete çağrı yapabilir