Mehmet Çetingüleç

MEHMET ÇETİNGÜLEÇ

Tarihi 28 Temmuz 2009

Limanlar Rum gemilerine açılacak mı?

Türkiye kritik bir sürecin içine girdi.
Bir yanda "Kürt sorunu"na çözüm için atılacak adımlar, diğer yanda Kıbrıs sorunu...
Aralık ayında AB Komisyonu'nun Türkiye ile ilgili İlerleme Raporu açıklanacak.
Rapor öncesinde, Türk limanlarının Rum gemilerine açılması isteniyor. Türkiye'nin AB ile müzakerelere başlarken bu yönde bir taahhütte bulunduğu hatırlatılıyor. ...Ve 26 AB ülkesini adeta parmağında oynatan Kıbrıs Rum Kesimi, hem Türkiye-AB müzakerelerini geciktiriyor, hem de adada çözüm yolunda ilerleme sağlanmasını engelliyor.
***

Oysa Rum-Yunan ittifakı şunu bilmiyor:
Türkiye'de hiç bir siyasi iktidar, dünyaya "biz çözümden yanayız" mesajı vermek için Kıbrıs'ı feda etmez.
Böyle bir riskin "siyasi maliyeti" iyi bilinir. İşte bu nedenledir ki, "zamana oynayarak"
Aralık ayındaki ilerleme raporuna kadar çözüm girişimlerini "öteleme"ye çalışan Rum Kesimi'nin hesapları tutmayacak.
Çünkü Kuzey Kıbrıs'a "izolasyon"lar kaldırılmadan Rum gemilerine limanların açılmayacağı, neredeyse kesinlik kazanmış görünüyor.
***

Geçen hafta görüştüğümüz AB Başmüzakerecisi, Devlet Bakanı Egemen Bağış, 2004 yılında "limanların Rum gemilerine açılması" için Türkiye'nin taahhütte bulunduğunu hatırlatanlara şu yanıtı veriyor: "Limanların Rum gemilerine açılmasıyla ilgili taahhüdümüz tek taraflı değil. Karşılığında Kıbrıs Türklerine izolasyonun kaldırılması var. Ercan Havaalanının uluslar arası uçuşlara açılması, Kuzey Kıbrıs'la ticaret, sporculara uygulanan ambargoların kaldırılması gibi şartlarımız var."
***

Peki Rumlar, Türk limanlarını kullanmayı niçin bu kadar çok istiyor?
Çünkü Türkiye Rum kesimini bir "devlet" olarak tanımıyor.
Sadece Rum kesimini üyeliğe alarak büyük bir hata yapan AB ise, "üye bir ülke"nin Türkiye tarafından "devlet" olarak tanınmamasını hazmedemiyor. İşte böylesine sıkışık bir durumda "doğrudan" olmasa da "dolaylı yoldan" Rum Kesimi'ni "devlet" olarak tanıtacak girişimlerde bulunuyorlar.
Rum bandıralı gemilerin Türk limanlarına gelmesiyle, Türkiye'nin o bayrağı resmen kabul etmiş olacağı, dolayısıyla Rum Devleti'ni tanıyacağı varsayılıyor.
***

Oysa Türk Hükümeti olaya böyle bakmıyor.
Devlet Bakanı Egemen Bağış, Tayvan örneğini vererek açıklama yapıyor:
Türkiye Tayvan'ı 'devlet' olarak tanımadığı halde, gemilerin limanlarına gelmesine izin veriyor.
Eğer AB tarafı "Kuzey Kıbrıs'a yönelik izolasyonları kaldırma" yönünde adım atarsa, o durumda Rum gemilerinin Türk limanlarına girişine izin verilmesi bekleniyor.
Ama Rumlar boşuna sevinmesin.
Çünkü kalıcı çözüm için, Türk ve Rum kesimleri arasındaki müzakerelerin "adil biçimde" sonuçlandırılmasından başka yol görünmüyor.
Aksi halde, Rum gemileri Türk limanlarına gelse dahi, Türkiye'nin Rum kesimini bir "devlet" olarak tanımayacağı belli.
Rumlara en fazla "Tayvan muamelesi" yapılacak.
O kadar...