KIŞIN kasvetinden kurtulup baharın neşesini yaşamak için beslenmeye dikkat etmek gerekiyor. Anadolu Sağlık Merkezi'nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Çağatay Demir, şu günlerde hemen herkesin yakındığı bahar yorgunluğuyla mücadele eden besinleri ve yapılması gerekenlerle ilgili merak edilenleri şöyle anlatıyor...
ENERJİMİZ NASIL ARTAR?
Eğer kişi kendisini bir anda yorgun hissediyorsa direkt olarak kana karışacak bir şey yemesi lazım. Mesela limonata ya da muz. Limonatanın içinde şeker ve limon vardır ve direkt kana karışır. Çikolata da kana karıştığı için kısa süreli bir enerji verir. Uzun vadede kendimizi yorgun hissetmek istemiyorsak kompleks karbonhidratlar, tam buğday ekmeği, kepekli makarna, bulgur pilavı, bakliyatlar yemeliyiz.
KAN ŞEKERİNİ DEN GELEYİN
Bunun için öncelikle posa içeriği yüksek besinler tüketmeliyiz. Mesela bulgur pilavı. Beyaz ekmek, makarna, pirinç gibi besinleri önermiyoruz. Bunun yerine esmer pirinç, kepekli makarna, baklagillerin tüketilmesinde fayda vardır.
NE TÜR YİYECEKLER YORGUNLUĞU TETİKLER?
Eğer bir kişi karbonhidrattan düşük çok yağlı ve çok proteinli şeyler yiyorsa doğal olarak vücutta çok fazla enerji üretilmez. Mesela bir insan sürekli et yiyorsa o insanın vücudu çok fazla enerji üretmez ve yorgunluğa yol açar. Kızartma türü yiyecekler de aynı şekilde.
KAHVE YORGUNLUĞA İYİ GELİR Mİ ?
Kahvede bildiğiniz gibi kafein denilen bir madde var ve bu madde kesinlikle dikkat açıcı ve enerji oluşumunu hızlandırıcı bir şeydir. O yüzden yorgunluğu unutturmaz ama geçici olarak kendinizi daha enerjik hissetmenizi sağlar.
ZAYIFLAMA DİYETİ YORGUNLUĞA NEDEN OLUR MU?
Kesinlikle olur. Özellikle de bilinçsiz yapılan diyetlerde. Düşük kalori, yetersiz vitamin, yetersiz sıvı alan kişilerde kesinlikle yorgunluk olur. Demir eksikliği anemisi yaşanır.
ŞEKER ENERJİ VERİR Mİ ?
Verir ancak kısa süreli. Bu şekerli yiyeceklere bal, pekmez de dahil. Kompleks karbonhidratlar tavsiye ediyoruz.
ZİNDE BİR VÜCUT İÇİN ÖRNEK MÖNÜ
Kahvaltı:
Şekersiz açık çay (biraz limon damlatılabilir)
1 dilim yağsız beyaz peynir
1 adet haşlanmış yumurta (haftada 3-4 gün)
Söğüş domates, biber, salatalık
2 dilim tam buğday ekmeği
Ara öğünler:
Meyve, ayran ve galeta veya kuru kayısı ve ceviz ikilisi (mesela 4 kuru kayısı-3 ceviz)
Öğlen:
Izgara et yanında bol salata (haftada 2 gün kırmızı, diğer günler beyaz et olabilir)
Ayran, yoğurt ya da cacık
Tam buğday ekmeği, baklagil yemeği ya da bulgur pilavı
Akşam :
Sebze yemeği
Salata
Yoğurt
Buğday ekmeği, bulgur pilavı ya da baklagil.
YORGUNLUĞUN SONU DEPRESYON
Mevsim değişikliği insan biyoritmini olumsuz etkiliyor. Baharda havadaki elektrik yükü artıyor. Negatif yüklü iyonlar yorgunluk, halsizlik ve gerginliklere neden oluyor. Bahar yorgunluğunun ciddiye alınması gerektiğini söyleyen Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, "Uzun süren bahar yorgunluğu tedavi edilmezse kronik depresyona neden olabilir" diye uyarıyor. Yorgunluğun bazı hastalıkları gölgelediğini söyleyen Dr. Atasoyu, "Kansızlık, tümörler, tiroit hastalıkları, fibromiyalji, depresyon gibi sebepler yorgunluk için araştırılması gereken sorunlardır" diyor.
ALTTA YATAN NEDENLER ...
Beslenme bozuklukları.
YETERLİ vitamin alınmaması.
TEMBEL bir yaşam biçimi.
TİROİT düzensizlikleri. Bu bezin az çalışması yorgunluk belirtilerini artırıyor. Böyle durumlarda hafıza zayıflaması, uyku eğilimi, adale ağrıları normalden fazla görülüyor.
BİRÇOK enfeksiyon hastalığı yorgunluk belirtilerini artırıyor.
TANSİYON, kalp, alerji, nezle ve bazı ağrı kesici ilaçların kullanımı.
TANSİYONDA oynama, kan şekeri düşmeleri, stresli iş ortamı da yorgunluğa yol açar.
YARIN: KIŞ HASTALIKLARI HORTLADI...
Hülya BALCI
