Protezlere bağlı bazı komplikasyonlar (yırtılma, ağrı, duyu kaybı gibi) ortaya çıkabilir. Bu protezlerin kullanılması meme kanseri teşhisini zorlaştırabilir. Bu kadınların meme kanseri konusunda uzman cerrahlar tarafından takip edilmeleri gerekir.
Meme kanserinde erken teşhis yöntemleri neler?Erken tanı için öncelikle kadınların bu hastalığın farkında olmaları gerekir ve kendi kendilerini muayene etmeleri, düzenli olarak doktora giderek muayene olmaları, doktorlarının kontolünde düzenli olarak mamografi (meme filmi) çektirmeleri önemlidir.
Kaç yaşından sonra kendi kendine muayene yapılmalı?Kadınların 20 yaşından itibaren ayda bir kez adet bitiminden hemen sonra kendilerini kontrol etmelerini öneriyoruz. Bu işlem menopozdaki kadınlarda ayda bir kez ayın herhangi bir gününde tekrarlanmalıdır. Her ay kendini muayene eden kadın, ortaya çıkabilecek değişikleri daha çok kolay ve erken fark edebilir. Bu muayenede özellikle deriye ve meme başına yakın olan tümörlerin yakalanması daha kolay olabilir.
Muayene sırasında nelerden şüphelenilmeli?Kadınlar ilk önce aynanın karşısına geçerek ellerini başlarının üzerine koymalılar. Memelerini aynada inceleyerek, meme başında çekilme, içeri çökme, meme derisinde renk değişikliği, kabarıklık olup olmadığını kontrol etsinler. Bu belirtiler varsa muhakkak doktora başvurmak gerekir. Bir de elleri kalçalarının üzerinde iken öne doğru eğilip memelerinin serbest hareket edip etmediğini kontrol etmelerini tavsiye ediyorum.
Kadınlar bu muayeneyi ne kadar sıklıkla yapmalı?Yaşamları boyunca ayda bir defa tekrarlamalıdırlar.
Annesinde 45 yaşında meme kanseri teşhisi konulan bir kadının meme kanseri için takibi 35 yaşında başlamalıdır.
Memede herhangi bir kitle tespit edildiğinde ne yapılmalı?Memede bir kitle, sertlik tespit edilince, bunun kanser mi yoksa kist mi olduğu araştırılmalıdır. Çünkü memede saptanan her kitle kanser değildir. Bu nedenle memede şüpheli bir kitle saptanınca, hemen korkup telaşlanmaya ve paniğe kapılmaya gerek yoktur. Bir cerrahi uzmanına başvurarak daha ileri inceleme yapılması şarttır.
ELLE MUAYENE NASIL YAPILIR?
Sağ eliniz başınızın arkasında iken, sol elinizin 2., 3., 4. parmaklarının uç ve iç kısımlarıyla sağ memenizi yukarıdan aşağıya doğru, dıştan içe doğru ve meme başından başlayarak dışa doğru daire çizdirerek tümüyle muayene ediniz. Her iki koltuk altına da bastırarak hafifçe yoklayınız. Farklı ve yeni bir kitle (sertlik) olup olmadığını kontrol ediniz. Sol eliniz başınızın arkasında iken sağ elinizle de sol memenizi aynı şekilde muayene edin. Aynı işlemi yatağınıza uzanarak ve sırtınızın altına bir yastık koyarak da tekrarlayabilirsiniz.
Bu muayene sırasında kadınların koltukaltını da kontrol etmelerini istiyoruz. Bu alanda lenf bezleri bulunuyor. Bunların meme ile yakın ilişkileri vardır. Bu nedenle meme hastalıklarında bu bezlerde de büyüme olabilir. Bu da önemli bir bulgudur.
BUNLARA DİKKAT!
Aşağıdaki değişiklikler fark edildiğinde, gecikmeden bir hekime başvurulmalıdır: Memede ele gelen sertlik veya kitle, Meme derisinde kalınlaşma, şişme, renk değişikliği, Meme başında kalınlaşma, kızarıklık veya yara olması, Memede veya meme başında içeri doğru çekinti olması, Memenin şeklinde değişiklik, Meme başlarının pozisyonlarında değişiklik, Meme başında ortaya çıkan kanlı ve tek taraflı akıntı...
HANGİ SIKLIKLA DOKTORA GİTMELİ?
20 yaşından itibaren her kadın 3 yılda bir genel cerrahi uzmanı tarafından muayene edilmelidir. Bu muayene 40 yaşından sonra yılda bir defa tekrarlanmalıdır. Menopozda olan ve hormon tedavisi alan kadınların 6 ayda bir muayenesi gerekir.
Prof Dr Vahit Özmen
