Sessiz öldürücü

Gazeteci Mehmet Ali Birand'ın hayatını kaybettiği pankreas kanseri hastalığı dünyada en ölümcül kanser türleri arasında 4. sırada yer alıyor. Sinsice başlıyor. Teşhisi zor oluyor, tedavisi için erken belirlenmesi gerekiyor

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 18 Ocak 2013 Güncelleme 18 Ocak 2013, 09:30
Sessiz öldürücü

İÇİNDEKİLER

Yaşlı genç demeden yakaladığı insanı öldüren pankreas kanseri, sinsice yayılıyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Organ Nakli ve Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yalçın Polat, pankreas kanserinin dünyada en ölümcül kanser türleri arasında 4. Sırada yer aldığını açıkladı. Polat, bu kanser türüne karşı insanları dikkatli olmaya çağırdı. Sık sık kontrol yaptırılması gerektiğini vurguladı.

VÜCUDUN SALGI BEZİ
Pankreasın vücuttaki görevi nedir?
Pankreas karın boşluğunda omurganın bel bölümünde yer alan bir salgı bezidir. Ortalama 15- 20 cm uzunluğunda erkeklerde ortalama 70 gr, kadınlarda 55 gr ağırlığındadır. Pankreas dört bölümden oluşur. Bunlar baş, boyun, gövde ve kuyruktur. Baş bölümünün onikiparmak bağırsağı ile bağlantısı vardır. Kuyruk kısmı ise dalakla komşudur. Vücutta çok önemli olan iç ve dış salgı görevi vardır. İç salgı görevini "Langerhans" adacıkları denilen salgı hücreleri yapar ve insülin salgılar. İnsülin glukoz metabolizmasını düzenler. Dış salgı görevi asünüs keseciklerine aittir. Pankreas özsuyu içerisinde lipaz, amilaz ve tripsinojen vardır. Yetişkinlerde günde 800- 900 santimetreküp pankreas özsuyu salgılanır. Bu sindirimde temel bir sıvıdır.

İKİ ÖNEMLİ İŞLEV
Pankreasın işlevleri
1. Sindirim işlevi:
Pankreas sayesinde sindirime yardımcı olan enzimler (amilaz endopeptidazlar, egzopeptidazlar, lipaz, kolesterol esteraz, fosfolipaz A2) bağırsağa ulaşır. Bağırsağa ulaşan bu enzimler nişasta, yağ ve proteinlerin sindirilmesine yardımcı olur.
2. Hormon salgılama: Pankreas şekeri düşürmeye yarayan insülini ve şeker düzeyinin artmasını sağlayan glukagon hormonunu, somatostatin, amilin, pankreatik polipeptit ve pankreastatin salgılar.

4 EVRESİ VAR
Kanser tanısı nasıl konur?
Muayene esnasında hastanın şikayetlerinin dinlenmesinin ardından çeşitli kan tahlilleri ve radyolojik incelemelere başvurulur. Elde edilen sonuçlara göre hastanın hastalığının hangi evresinde olduğu anlaşılır. Pankreas kanserinin 4 evresi bulunmaktadır. Tümör teşhisi için batın ultrasonografisi, bilgisayarlı batın tomografisi, MRI ve PET kullanılır. Uygulanabilecek diğer yöntemler ise endoskopik ultrasonografidir.

BELALI DÜŞMAN
Günde 800-900 santimetreküp özsu salgılayan pankreas, vücutta insülin dengesini sağlar. Kanser oluşumunda, hiç belirgin belirti vermez. Sinsi düşman gibi ilerler. Kurtuluş çok zordur.

* * *
ÇAĞIN EN SİNSİ VEBASI
Pankreas kanseri nasıl anlaşılır?
Pankreas kanserleri 'sessiz öldürücü' olarak tanımlanır. Bu kanser, her 10.000 kişiden bir kişide görülür. Başlangıçta sinsice başlar ve bulgu vermez. Sessiz ilerleyişi hastalığın geç evrede tanı konulmasına sebep olur. Özellikle pankreasın gövde ve kuyruk kısmında yerleşen tümörler geç bulgu vermektedir. Bunun için tanı konulduğunda genellikle hastalık ileri evrededir.

En önemli belirtileri nelerdir?
Halsizlik, iştahsızlık ve kilo kaybı, bulantı, kusma...
Aşırı stres, depresyon...
Sarılık. Safranın bağırsağa akamaması. Bunun sonucunda hastanın cildi sararır, idrarı koyulaşır, dışkısının rengi açılır.
Ağrı, genellikle sol karın boşluğunda olur...
Kan şekeri düşmesi, hastalığa bağlı olarak kan şekeri seviyesi düşebilir ve halsizlik, baş dönmesi, titreme ve bayılma görülebilir.

Riski artıran nedenler?
Yaş: 60 yaşın üzeri
Sigara, alkol, şeker hastalığı...
Radyasyon, siyah ırk...
Genetik geçiş. Kronik iltihap
Aşırı yağlı besin tüketme...
Tedavi yöntemleri nelerdir?
İlk planda düşünülen tedavi cerrahidir. Tümör pankreasın baş kısmında lokalize ise klasik ameliyat yapılır. Gövde ve kuyrukta ise bölgeleri içeren rezeksiyon yapılır.
Işın tedavisi ve ilaçlı kemoterapi yöntemi de uygulanır.

* * *
ÇOK CAN ALDI
STEVE JOBS: Apple'ın kurucu ortağı. 5 Ekim 2011'de 56 yaşında hayata veda etti.
YAMAN OKAY: Tiyatro sanatçısı, oyuncu: 19 Şubat 1993'te 42 yaşında hayatını kaybetti.
YILDIRIM AKTUNA: Siyasetçi, sağlık eski bakanı. 29 Eylül 2007'de hayatını kaybetti.
ÖZHAN CANAYDIN: GS eski Başkanı, işadamı. 22 Mart 2010'da öldü.
UFUK GÜLDEMİR: Gazeteci, televizyon sahibi. 10 Haziran 2007'de 51 yaşındayken kansere yenildi.
ARİF MARDİN: Türkiye'yi ABD'de temsil eden ünlü müzik adamı. 25 Haziran 2006'da öldü
PATRİCK SWAYZE: ABD'li dansçı ve aktör. 14 Eylül 2009'da yaşamını yitirdi.
AHMET VARDAR: Gazeteci-yazar... 25 Şubat 2010'da hayata veda etti.
SELİM NAŞİT ÖZCAN: Tiyatro sanatçısı. 18 Ağustos 2000'de yaşama veda etti.
BEN GAZZARA: ABD'li ünlü aktör. 3 Şubat 2012'de öldü.
ŞÜKRAN AY: Türk Sanat Müziği Sanatçısı. Gazeteci Savaş Ay'ın annesi... 23 Kasım 2011'de hayatını kaybetti.

* * *
SAĞLIKLI BESLEN DÜŞMANI YEN
Kilo kaybı varsa günde 2-3 grama kadar, omega 3 içeren besinler alın.
Haftada 1 kez yağsız kırmızı et yiyin. Diğer günler balık, tavuk ve hindiye, öncelik verin.
Haftada 2-3 kere (dip ve kültür balığı dışındaki) balık yemeli. Somonu her zaman yiyebilirsiniz.
Her gün yarım kiloya yakın yoğurt yiyin.
Bol bol organik elma ve ayva tüketin.
Pankreas kanserinde ishal sık rastlanan bir şikayettir. Kızılcık ve nar suyu ishali önler.
Son çalışmalarda zerdeçalın tümörü küçülttüğü gösterilmiş.
Yağsız peynir ve günde 1 rafadan köy yumurtası yiyebilirsiniz.
Brokoli , karnabahar, lahana, kereviz, yer elması, çörek otu, özellikle zerdeçal, kimyon tüketilmeli
Haftada 3 gün baklagil, az çiçek balı, kara üzüm pekmezi tüketilmeli.

BUNLAR İYİ GELİR
K3 vitamininin pankreas kanserinde tümörü küçülttüğü belirlendi. Avokado ve ananas ise enzim eksikliğini gideren meyvelerdir. Böğürtlen, kara üzüm, karaturp, kayısı, yer fıstığı ve ceviz de faydalı yiyeceklerdir. Pankreas kanseri hastasının bitkisel takviye kullanmasında dikkat edilecek en önemli ayrıntı; hastanın diyabet olup olmadığıdır.

AMAN UZAK DURUN
Raf ömrü uzun gıdalar, koyu yeşil ve kırmızı gıdalardan uzak durun. Dengesiz ve bilinçsiz olarak radyasyona maruz kalmayın. Su alımında da toksik olan suyu tüketmek, mısır şurubu içeren pek çok sıvıyı içmek zararlıdır. Bazı mide hastalıklarına yakalanmayın. Kimyasal maddelere ve tarım ilaçlarına maruz kalmayın.



ELÇİN ÇAMKAYA