Muz nerede yetişir?

Giriş Tarihi 01 Mart 2010, 00:00 Güncelleme 01 Mart 2010, 16:23
Muz nerede yetişir?

İÇİNDEKİLER

Muz ağacı diye bir şey yoktur. Muz bitkisi aslında devasa bir ottur ve muz da onun meyvesidir.

Bu tür otlar, "kalınca fakat odunsu olmayan, çiçek açıp tohum verdikten sonra ölüp toprağa düşen bitkiler" olarak tanımlanır. Bu her zaman doğru değildir: Adaçayı, kekik, biberiye (bir kabukla kaplı olmasalar da) odunsu bir gövdeye sahiptir.

Bu tanıma göre, çiçek açtıktan sonra otun toprak üzerindeki kısmı ölür. Muz sözkonusu olduğunda, bu durum, garip bir sonuca neden olur. Gövde öldükten sonra hemen yakınındaki kökten bir diğeri büyür. Böylece birkaç yıl sonra muz bitkisi birkaç metre "yürümüş" olur.

Muzun anavatanı Malaya'dır ve 10.000 yıldır yetiştirilmektedir

Güneydoğu Asya'da hâlâ bulunabilecek olan yabani muzların geniş sert çekirdekleri vardır ve az etlidir. Yarasalar muz bitkilerine polen taşıyarak onları döller.

İnsan müdahalesi olmadan üreyemez

Pazardan ya da marketten aldığınız muz yabani değildir, çekirdeksiz ve etli olduğu için çiftçiler tarafından seçilmiş bir cinstir. Kültür üretimi, tatlı ve lezzetli fakat kısır bitkiler üretmiştir, bu bitkiler insan müdahalesi olmadan üreyemez.

Çoğu muz bitkisi 10.000 yıldır cinsel ilişkiye girmemiştir. Yediğimiz hemen hemen ber muz, varolan bir bitkiden emilen özle, insan eliyle döllenmiştir. Zaten bu bitkinin genetik özellikleri 100 asırdır değişmemiştir.

Bunun sonucu olarak muzlar hastalıklara karşı son derece hassastırlar. Birçok tür, siyah Sigotoka ve Panama hastalıkları gibi ilaçlara dayanıklı olan mantar hastalıklarına yenik düşmüştür. Eğer yakında genetiğiyle oynanmış bir cins üretilemezse tüm muz türlerinin nesli tükenebilir.

Muz dünyada ihracatı en kârlı olan mahsuldür

Bu ciddi bir sorundur. Muz dünyada ihracatı en kârlı olan mahsuldür. Muz sektöründe yılda 12 milyar dolar döner ve bu sektör, çoğu yoksulluk sınırının altında yaşayan 400 milyon kişinin geçim kaynağıdır.

Avrupa'daki üretimin merkezi İzlanda

Muz üretiminin çoğu sıcak ülkelerde yapılır, fakat Avrupa'daki üretimin merkezi İzlanda'dır. Burada muzlar geniş seralarda jeotertnal sularla -ısıtılarak yetiştirilir, hem de Kuzey Kutup Dairesi'nin sadece 2 derece aşağısında.

Her yıl Belize'deki muz hasadının tamamını satın alan Fyffes adlı çokuluslu şirket bir İrlanda firmasıdır.