1 Ekim tarihi yaklaşırken Sosyal Güvenlik Kurumu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uygulanması ile ilgili tebliğleri ard arda Resmi Gazete'de yayımlamaya başladı. Yeni dönemle birlikte sigortalıların merakla beklediği düzenlemelerden biri de hizmet borçlanması hükümleridir. Bugünkü yazımda hizmet borçlanmasının esasları hakkında okurları bilgilendirmek istiyorum. Hizmet borçlanması yapacaksanız bu yazıyı dikkatlice okumanızı tavsiye ediyorum. Öncelikle şunu belirtmek istiyorum.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun hizmet borçlanmalarına ilişkin hükümleri 1 Ekim itibarıyle yürürlüğe girecektir. Bu arada 1 Ekim'den sonra SSK'lılara 4/a'lı, Bağ-Kur'lulara 4/b'li, Emekli Sandığı'na tabi olanlara ise 4/c'li denildiğini bir daha siz okuyucularıma hatırlatmak istiyorum.

Borçlanma hakkı verilenler kimler?
4/a'lılar (SSK) ve 4/b (Bağ- Kur) ile 1 Ekim'den sonra ilk defa 4/c'li (Emekli Sandığı) sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar, 5510 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince haklarında bazı sigorta kolları uygulananlar, isteğe bağlı sigortalılar, 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılar (SSK'lı tarım sigortalıları) ile bunların hak sahipleri yeni reform kanunu çerçevesinde borçlanma yapacaklar.

Borçlanma kapsamında olan süreler neler?
* Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4/a'lı (SSK) sigortalı kadının, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihten sonra en fazla iki defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden itibaren geçen iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreler,
* Bağ-Kur'lu olanlardan ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usgelir vergisi mükellefi olanlar ile anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, diğer şirket ve donatma iştiraklerinin ise tüm ortakların zorunlu sigortalılıkları devam edenler hariç olmak üzere; er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler,
* 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında olanların, personel mevzuatlarına göre aylıksız izinde geçen süreleri,
* Sigortalı olmaksızın doktora öğreniminde veya tıpta uzmanlık için, yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğreniminde geçen süreler,
* Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal stajda geçen süreleri,
* Kanunun 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında geçen sigortalılık süreleri hariç, sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
* Grev ve lokavtta geçen süreler,
* Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri,
* Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden aybaşına kadar açıkta geçirdikleri süreler, borçlanma kapsamına alınmıştır.

Sigortalılık şartı aranacak
Sevgili okuyucularım hizmet borçlanmalarında, 5510 sayılı kanun veya mülga sosyal güvenlik kanunlarına göre tescil edilmiş olmak yeterli olup, sigortalının kendisi tarafından yapılan başvurularda borçlanma talep tarihinde, hak sahiplerince yapılan başvurularda ise sigortalının ölüm tarihinde fiilen sigortalı olma şartı aranmayacak Ancak, reformun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı kanuna tabi (Emekli Sandığı'na) hizmetleri olanlar ile ara vermeksizin 5510 sayılı kanunun 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalılığı devam edenler ve bunların hak sahiplerince yapılacak borçlanma taleplerinde 5434 sayılı kanun hükümleri uygulanacak.

Borçlanılacak sürelerin belgelendirilmesi nasıl yapılacak
Hizmet borçlanmalarınızı belgelendirmeniz borçlanma açısından önem arz etmektedir. Bu itibarla;
* Ücretsiz doğum izni ya da analık izni süreleri ile 4/a (SSK) kapsamındaki sigortalı kadının doğum tarihinden sonraki iki yıllık süresi tabi olduğu işyerince,
* Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler askerlik şubelerince veya kuvvet komutanlıklarınca,
* 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında olanların, personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri ilgili kamu idarelerince,
* Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri ilgili hastane veya öğrenim kurumlarınca,
* Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, ilgili baro başkanlıklarınca,
* 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında geçen süreler hariç, sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan, bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen primi ödenmemiş süreleri Cumhuriyet Savcılığınca,
* Grev ve lokavtta geçen süreler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğünce,
* Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri ilgili tıp fakültelerince, Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarihi takip eden aybaşı ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler, ilgili kamu idarelerince, onaylanan hizmet borçlanması başvuru belgelerine göre SGK'ya başvurulması gerekecek.
1 Ekim'de yürürlüğe girecek Sosyal Güvenlik Reformu tüm çalışanları uzaktan yakından etkileyecek.
Çalışanların yanında olan köşemiz burada üzerine düşen sorumluluğu yerine getirecek.
Reformun tüm ayrıntılarını konusunda siz okuyucularımı zamanla bilgilendireceğim.
Bu amlamda köşemizi izleyeme devam edin. Tüm okuyucularımın bayramını kutlar sağlık ve esenlikler diliyorum. İyi bayramlar Türkiye...