"Bacaklarımda çok miktarda mevcut olan varislerimin ağrı ve kötü görüntüsünden şikayetçiyim. Beni bu konuda bilgilendirip, tedavileri hakkında önerilerde bulunursanız sevinirim."
CEVAP: Yüzeysel toplardamarların uzayıp büklümlü genişlemiş hale gelmesi, varis olarak tanımlanmaktadır. Kanı kalbe geri taşıyan damarlar toplardamar olarak adlandırılır. Toplardamarlarda oluşan tıkanıklıklar ve aşırı basınç kapakçıkların düzgün kapanmasını engelleyerek geriye doğru kaçaklara sebep olurlar. Sonuçta bacaklardaki yüzeysel toplardamarlar genişler, uzar ve büklümlü bir görüntü ile varisler oluşur. Gece oluşan kramplar, kaşıntı, şişkinlik, ayakta kalma ile ağrı, sıkça görülen şikayetlerdir. Bu şikayetler varislerin büyüklüğü veya sayısı ile orantılı değildir.
Kadınlarda daha fazla
Hamilelik ve menstruasyon sırasında varislerle ilgili şikayetleri artan kadınlarda erkeklere oranla 4 kat daha fazla varise rastlanmaktadır. Toplardamarlarda kalbe doğru bakan kapakçıklar, göğüs ve karın içinde, öksürme, hapşırma, ıkınma, yürüme, koşma vb. sebeplerle basıncın arttığı durumlarda bu artışın uzuvlardaki toplardamarlara yansımasını engeller ve kan akımı daima kalbe doğru olur. Kapakçıklarda herhangi bir nedenle (geçirilmiş flebit, aşırı şişmanlık, irsiyet, doğumlar vb.) oluşan kaçaklar, daha aşağıdaki damarlarda aşırı basınç artmasına sebep olur. Zaman içinde yüksek basınç ile normalden fazla gerilen bu damarlarda, şişme, uzama ve büklümlenmeler oluşur. Bir yandan genişleyerek deforme olan bu damarlar, kendi içlerindeki kapakçıklar da karşılıklı gelemediklerinden, aşağıya doğru kaçaklara, öz dolaşımda iki yönlü akımlara yol açarlar. Daha da aşağılara yansıyan yüksek basınç, buralardaki venlerde de varislerin oluşmasına sebep olur. Varisinlerin tedavisi kolay ve her zaman mümkündür.
Nasıl tedavi edilir?
Ameliyat
* Yeni Yaklaşım: 10 dakika kadar ayakta durma ile varislerin iyice belirginleşmesi sağlanır. Varisler büyük dikkatle tek tek işaretlenir. Varisler cilde yapılan 1 mm'lik mikro kesilerden dikkatlice alınır. Dikiş kullanılmaz. Sağlam damarsal yapıların korunması bu yaklaşımın temel ilkesidir, girişimi izleyen birkaç saat içinde evine yollanır. Genellikle 3-4 günden sonra tamamen normal yaşama dönülür.
*Klasik Yöntem: Bu yaklaşımda varisli bölgeler kaba olarak işaretlenmekte ve işaretlenen bölgelerde ciltte 2-4 cm kesiler yapılarak varikoz damar paketleri çıkartılmaktadır. Alınan damarların vücutta kalan uçları bağlanarak kanamalar önlenmektedir. Bu işlem tamamlandıktan sonra kasıktan ayak bileğine uzanan Büyük Safen Veni, varis teli ile kopartılarak alınmaktadır. Bu yöntemin sakıncaları, çoğu zaman sağlam olan safen damarının, varislerin tekrarlayacağı endişesi ile alınması ve hastanın birkaç gün veya 1 hafta hastanede kalmasını gerektirmesidir.
* Skleroterapi (iğne): Küçük varislerin giderilmesinde kullanılan bir tekniktir. Damara girerek, az miktarda, damarı kurutan ilaçlar verilir.
* Işın tedavileri: Küçük ipliksi varislerin tedavisinde önemli yeri vardır. İğne ile girilemeyen kılcal varislere belli dalga boylarında ışık yollanarak hasta damarda hasar oluşturulur ve kurutulan damar daha sonra vücut tarafından eritilerek yok edilir. 2-4 seans tedavi uygulamak gerekir.