Uzman Dr. Dicle İnanç, hastalıklarınızla ilgili sorularınızı cevaplandırıyor.
***
Raşitizm nedir?
"Akrabamızın çocuğuna raşitizm tanısı kondu. Benim bebeğimde de görülebilir mi, nasıl önlem almalıyız?" CEVAP: Raşitizm, D vitamini eksikliğine bağlı olarak yetersiz kalsiyum depolanması sonucu ortaya çıkan kemiklerde şekil bozukluğu ve büyümede gerilik ile seyreden bir hastalıktır. Genellikle 3 ay ile 2 yaş arası çocuklarda görülür. Daha çok gelişmekte olan ülkelerin sorunudur. Ülkemizde de halen bebeklerimizi etkileyen önemli bir sorun olup, görülme sıklığı yaklaşık yüzde 2-20 arasında değişmektedir. Özellikle süt çocukluğu döneminde beslenmenin yetersiz olması, bebeklere ağızdan D vitamini takviyesi yapılmaması ve yeterli güneş ışığı alınmaması sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Genellikle güneşli günlerin daha az olduğu bölgelerde daha sık görülür. İlk 6 ay anne sütü alamayıp inek sütü ile beslenmek zorunda kalan, yeterli vitamin takviyesi yapılmayan, kundaklanan ve hiç güneşe çıkarılmayan bebeklerde görülmektedir. 6. aydan sonra sadece anne sütü alan ve vitamin verilmeyen bebeklerde de raşitizm görülebiliyor. Anne sütü ile beslenen bebeklere doktorunuzun tavsiye edeceği D vitamini takviyesi ile bu hastalığın önlenmesi mümkün.
Raşitizmin diğer nedenleri Ayrıca raşitizme D vitamini eksikliği dışında, karaciğer- böbrek hastalıkları, doğumsal bazı metabolik hastalıklar, bazı hormonal bozukluklar, bağırsaklardan emilimin bozulduğu bazı hastalıklar da yol açabilmektedir. Özellikle kış dönemindeki hamileliklerde vitamin desteği yapılmaması bebeklerin yetersiz D vitamini deposu ile doğmasına neden oluyor. Raşitizmi olan bebeklerde, kandaki düşük kalsiyum ve fosfor nedeniyle huzursuzluktan havaleye kadar pek çok belirti olabilir. Bu bebeklerde aşırı baş terlemesi, kaslarda gevşeklik, geç oturma, geç emekleme-yürüme, geç diş çıkarma, bıngıldağın geç kapanması, el-ayak bileklerinin normalden daha geniş olması, kafa kemiklerinde yumuşaklık, göğüs kafesinde kaburgaların diyafram kaslarına birleşme yerlerinde çukurluk, yürümeye başladıktan sonra bacaklarda eğrilik gibi hastalığın derecesine göre birçok belirti ortaya çıkabilir. Raşitizmin erken teşhisi, tedavi için çok önemli. Özellikle bebeklerimizi raşitizmden korumak için yapılması gereken basit şeyler var. İlk 6 ay anne sütü ile beslemek, doğumdan sonraki günlerde bebeklere 400 İU D vitamini başlamak, 6. aydan sonra çocuklar ek gıdalara devam etseler bile 1 yaşına kadar vitamin takviyesine devam etmek, bebeklere güneş banyosu (sabah 10'a kadar ve akşam 4'den sonra 10'ar dakika güneşe çıkarmak) yaptırmak bebeği raşitizmden korumaktadır.
Doğum lekesi "Doktorumuz yeni doğan kızımın kolunda 'hemanjiyom' olduğunu söyledi. Hemanjiyom nedir, bilgi verirseniz sevinirim." CEVAP: En sık rastlanılan doğum lekelerinden olan çilek renkli hemanjiyom, her on bebekten birinde görülebilir. Bu lekeler iyi huylu olup, kanserojen değildir. Kırmızı, yumuşak, hafif kabarık, çeperi belirgin damar yumaklarıdır. Boyutları ve vücutta yerleşim yerleri değişken olmakla beraber genellikle yüzde, saçlı deride, sırtta ve göğüste bulunurlar. Kılcal damarlarla beslenen bu lekeler çok büyürse zamanla gri renk olur. Bazen doğum anında görülmeyip, bebek büyüdükçe ortaya çıkabilir. Hemanjiyomların boyutu, bebek büyüdükçe artar, sonra sabit kalır bazen de 5-10 yaş civarında kaybolabilir. Bu lekeler problem oluşturmuyorsa yani göz kapağında bulunup görmeyi etkilemiyorsa, enfeksiyon kapmamışsa, kanama yoksa ve aşırı büyük değilse (dev hemanjiyomlar gibi) müdahale etmemek gerekir. Ancak bebeğin vücudunda çok sayıda hemanjiyom varsa, doktora başvurmak ve ileri tetkik gerekir.
