Şu günlerde bütün çalışanlar, vergi iadesi zarflarını hazırlamakla meşguller. Herkes birbirinden fazla 'fiş' isteyip, bu işin inceliklerini öğrenmeye çalışıyor... Ben de bir ücretli olarak, vergi iadesi için zarflarımı hazırlayacağım ve fişlerimle faturalarımı yazıp, işyerime teslim edeceğim. Sonra da 12 ay vergi iademi almak için bekleyeceğim... Şimdi, aklıma takılan konularda kendimden örnekler vererek, biraz fikir jimnastiği yapmak istiyorum.
***
Bir yıl boyunca, ücretim daha cebime girmeden vergimi veriyorum. Ve bu peşin verdiğim vergimle ilgili ' indirimimi,' ya da kullanılan tabiriyle ' iademi' almak için, tam 1 yıl bekliyorum. Bu 1 yıl boyunca biriktirdiğim 100'den fazla fiş ve faturayı, günlerce oturup, küçücük bölümlere ayrılmış zarflara bir bir yazmaya çalışıyorum. Sıfırların atılmasıyla önümüzdeki yıl daha rahat yazacağız ama, bu yıl yine sıfırlar her tarafı kaplayacak nasıl olsa...
***
Türkiye'de bu hep konuşulur ya; "Vergi yükü çalışanların boynundadır" diye... Ücretliler, daha paralarını görmeden vergilerini verirler. Türkiye'de, 10 milyona yakın ücretli bulunuyor. Bunların ödediği Gelir Vergisi tutarı, toplam Gelir Vergisi'nin yüzde 40'ını buluyor. Yani bütçenin asıl yükünü çalışanlar çekiyor. Üstelik bu insanlar sadece ücretlerinden değil, her türlü alışverişlerinden de vergi veriyor. Aslında mükellef deyince, bizde hep beyanname doldurup, vergi dairesinde kuyruğa giren tüccar kesim akla gelir. Oysa benzin alan, Milli Piyango bileti olan, ya da cep telefonuyla konuşan herkes, birer mükellef değil mi?..
***
Başlıktaki teklifimize geri dönelim... Biz çalışanlar vergimizi peşin verirken, indirimlerimizi 1 yıl sonra alıyoruz, neden? Birçok çağdaş ülkede olduğu gibi, 'kişisel vergi beyannameleri' uygulamaya sokulamaz mı? Bizler de, ticaretle uğraşanlar ya da kurumlar gibi her ay gelirlerimizi beyanname ile vergi dairesine bildirsek, bu arada yaptığımız harcamaları ve sahip olduğumuz muafiyetleri bu beyannamede göstersek, daha çağdaş olmaz mı? Kargacık burgacık yazılarla zarf doldurmaya çalışmak yerine, her ay internet ortamında gelirlerimizi beyan etsek ve vergimizi ödesek? Bakın, 1 yıl sonrasını düşünen insanlar fiş almaya daha az hevesli oluyorlar. Oysa aylık beyannameler uygulansa, çalışanlara peşin bir görev de yükleneceğinden, fiş ve fatura alma işi daha da hız kazanacak. Böylece, yıllardır yakamızdan düşmeyen kayıtdışı ile mücadele daha da kolaylaşacak... Bir fikir işte...
